Το ζύγι της αριστεροσύνης

Το ήθος της αριστεράς δεν αγοράζεται, δεν πωλείται σε τιμή ευκαιρίας, δεν ανταλλάσσεται με καρέκλες και γραφεία, δεν ανταγωνίζεται τα κεκτημένα περιουσιακά στοιχεία των απέναντι. Είναι εξόχως ουτοπικό γι αυτό και κινητήριο. Αν το αποκτήσεις μαζί με το πρώτο γάλα, ουδέποτε το αποχωρίζεσαι. Είναι κι αυτή η νοσταλγία των ηττημένων, των ιστορικά διωκόμενων, αυτής της συλλογικής συνείδησης, που δεν χωρά στο βασίλειο της παγκοσμιοποίησης...

Δεν είναι ακριβώς μία στάση πολιτική με την περιορισμένη έννοια που σήμερα της αποδίδεται, δεν είναι ακριβώς κάτι που μπορείς να το αγγίξεις. Η αφαίρεση πάει παρέα , μαζί με αυτό το ήθος. Σαν εκείνον τον διαχωρισμό μεταξύ καλού και κακού, όταν σε εκπαιδεύουν στην παιδική σου ηλικία. ´Οπου, καλό, σημαίνει δίκαιο, αφού κάθε πράξη σου, αυτομάτως, έχει επίπτωση σε έναν, αρχικά, περιορισμένο περίγυρο και κατόπιν σε ολόκληρη την κοινωνία. Κάθε πράξη δεν έχει αποδέκτη μόνο τον εαυτό σου, αλλά ολόκληρη την κοινωνία....

Για το απέναντι ήθος, αυτό της ατομικής συνείδησης, αυτά είναι πράγματα αδιανόητα και η έννοια της πρακτικής της συλλογικότητας, πάει περίπατο, όταν η ατομική φιγούρα και το ίδιον συμφέρον υπερισχύει. Το καλό είναι συνώνυμο με το ίδιον καλό κι ας κάνει η υπόλοιπη κοινωνία, ό,τι θέλει. 

Η " κοινωνική δικαιοσύνη" πάντα ήταν το έναυσμα κάθε συζήτησης και νουθεσίας του πατέρα μου . Η παιδική ενοχή -ακόμα με ακολουθεί- όταν χρειαζόταν να προτάξω κάποια ατομική επιθυμία εις βάρος των υπολοίπων παιδιών. Η α-δικία δεν ήταν αρετή, είχα μάθει από νωρίς. Ούτε και η καταπάτηση κάθε δικαιώματος των άλλων, μπροστά στην προσωπική επιθυμία. "Υπερβολική γενναιοδωρία, σε μια αχάριστη κοινωνία", ήταν η  μόνιμη επωδός της πρακτικής μητέρας μου.

Κι ύστερα ήρθαν κι πολλές φιγούρες στη ζωή μου και εξ αγχιστείας συγγενείς, που κουβαλούσαν αυτό το " ήθος". Σαν αρρώστια, μου ακούγονταν. Και εμβόλιο δεν υπήρχε. Οι ηττημένοι της νεότερης ιστορίας, ακολουθούσαν παράδοξες διαδρομές ( έτσι υποστήριζαν οι απέναντι) πιστοί σε αρετές και αξίες. Διαφορετικοί, αλλά εγώ πάντα σ αυτούς προσέτρεχα για κάθε συμβουλή. Ηταν και το πρώτο γάλα, που έφταιγε, ήταν και η ευφροσύνη του λόγου τους.

Πώς να χωρέσεις όμως κάτι τόσο ουτοπικό και αφαιρετικό μέσα σ ένα κόμμα , σε ένα ιδεολόγημα που ευθύς εξαρχής σε περιόριζε; Πώς να αποφασίσεις ότι δεν υπάρχουν σύνορα στην ανθρώπινη σκέψη που πετά, ούτε αγκυλώσεις που την κατακερματίζουν; Κατέληγες λοιπόν σε μια ιδεολογική μοναξιά, κουβαλώντας φορές με περηφάνεια κι άλλες με βάρος το ήθος της αριστεράς. Το ήθος των χαμένων της ιστορίας. Και πορευόσουν.

Σήμερα και μετά από μυριάδες ανελέητες κριτικές περί αριστεροσύνης του καθενός, ίσως γιατί ένα αριστερό κόμμα κυβερνά, κάπως ησυχάζεις. Τη μισαλλοδοξία δεν σου την έμαθαν  κι έχεις υπομονή. Αν έστω και λίγο τα κύτταρα των κυβερνώντων, έχουν μπολιαστεί με τα προλεχθέντα, ελπίζεις. Ολα τα υπόλοιπα , τα συνηθισμένα και τα προβλεπόμενα, έχεις προετοιμαστεί να τα ακούς. Και να χαμογελάς, στωικά. Στο ζυγό της αριστεριστεροσύνης εν τέλει, ανεβαίνουν όλοι. Αφενός οι κατέχοντες ανέκαθεν το ήθος αυτό αλλά και οι πλανόδιοι ευκαιριακοί, που με την πρώτη δυσκολία, ορκίζονται εκδίκηση στο όνομα της ατομικής κεκτημένης ανυπομονησίας.

Ανθρώπινα είναι όλα. Και διάφανα. Και όλα καθρεφτίζονται εκεί. Και προθέσεις και επιθυμίες και φόβοι. Κάπου στο βάθος, οι γερούληδες της ιστορίας ( κάτοχοι του, θαυμαστού αυτού, ήθους) παρακολουθούν με ένα σκεπτικό χαμόγελο. Περιμένουν. Η ζυγαριά, ποτέ δεν λάθεψε...

Δώρα Μακρή

Μαδρίτη